Ondervoeding is een probleem dat niet altijd direct zichtbaar is en bovendien grote gevolgen kan hebben. Het is daarom belangrijk om ondervoeding snel te signaleren en hulp te zoeken. In Nederland komt ondervoeding met name voor onder ouderen. Zij hebben minder eetlust, hebben meer moeite met het eten van voedsel of krijgen door ziekte minder voeding binnen. Wanneer spreek je van ondervoeding? Hoe kun je ondervoeding herkennen? Wat zijn de oorzaken en nog belangrijker, wat kun je eraan doen? In dit artikel wordt dieper ingegaan op de problematiek rondom ondervoeding en de manier waarop het kan worden aangepakt. Bekijk de beste senior producten aanbiedingen
Wanneer spreek je van ondervoeding?
Genoeg voeding binnenkrijgen is cruciaal voor een gezonde levensstijl. Het is belangrijk om te weten wanneer je spreekt van ondervoeding, zodat je dit fenomeen beter kunt herkennen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen het risico op ondervoeding of daadwerkelijke ondervoeding. Bij het risico op ondervoeding treedt er in 6 maanden tijd een onbedoeld gewichtsverlies op van 5% tot 10% van het lichaamsgewicht. Iemand die het risico loopt op ondervoeding eet in een week minder dan normaal en/of heeft gedurende 3 dagen niet tot nauwelijks gegeten. Iemand is daadwerkelijk ondervoed als er 5% of meer van het lichaamsgewicht onbedoeld wordt verloren in een maand tijd of 10% of meer in een periode van 6 maanden. Ook heeft iemand die ondervoed is last van ondergewicht, waarbij de BMI lager is dan 18,5.
Signalen van ondervoeding
Ondervoeding is de situatie waarin iemand minder energie en voedingsstoffen binnenkrijgt dan nodig is. Doordat er een tekort ontstaat aan eiwitten, vitamines, mineralen en andere voedingsstoffen, ontstaat er een ongezonde situatie, waarbij onder andere gewichtsverlies optreedt. Wanneer spreek je van ondervoeding? In het geval van ondervoeding is namelijk niet alleen gewichtsverlies een indicator, want iemand kan toch eruit zien alsof hij of zij een gezond gewicht heeft, maar te weinig voedingsstoffen binnen krijgen. Andere signalen van ondervoeding zijn daarom het verliezen van spiermassa, het minder goed functioneren van het lichaam, lusteloosheid, haaruitval en slechte concentratie.
Welke symptomen heeft iemand die ondervoed is?
Ondervoeding heeft niet alleen effect op iemands gewicht, maar op de gehele lichamelijke en gemoedstoestand van een persoon. Als iemand ondervoed is of raakt, zijn er diverse symptomen waaraan je ondervoeding kunt herkennen. Doordat iemand minder voedingsstoffen binnen krijgt, wordt diegene zwakker en heeft hij of zij meer last van vermoeidheid. Er kunnen daarbij ook verwardheid of stemmingswisselingen optreden en moeite om te concentreren. Ondervoeding kan daarnaast leiden tot stress, nervositeit of ongeduld en zelfs een depressie. Lichamelijke klachten die optreden bij ondervoeding zijn misselijkheid, duizeligheid, een vette of juist droge huid en bloeduitstortingen.
Anorexia en ondervoeding
Anorexia is een eetstoornis, waarbij de persoon waarom het gaat angst heeft om dik te worden. Het zijn met name meisjes en vrouwen waarbij anorexia voorkomt. Door de angst om dik te worden, worden maaltijden overgeslagen en kan het zelfs leiden tot helemaal niet meer eten. Vaak zijn er psychische oorzaken die ten grondslag liggen aan anorexia, maar het kan ook erfelijk zijn of door de invloed van de omgeving. Doordat personen met anorexia minder gaan eten en daardoor veel belangrijke voedingsstoffen missen, ontstaat ondervoeding. Het kan zelfs zo ver gaan, dat iemand aan anorexia overlijdt. Doordat er vaak psychische oorzaken zijn, is anorexia niet eenvoudig om te behandelen. Daarom is het belangrijk dat dit zo snel mogelijk wordt gesignaleerd.
Risicofactoren van ondervoeding
Een van de belangrijkste risicofactoren voor ondervoeding is ziekte. Als je ziek bent, beweeg je minder en heb je minder eetlust. Het gevolg is dat je minder behoefte hebt aan eten en er minder aan denkt, waardoor je ook daadwerkelijk minder gaat eten. Maar juist als je ziek bent, heeft je lichaam behoefte aan extra voedingsstoffen die kunnen helpen om je sneller beter te voelen. Als er niet voldoende op wordt gelet dat je tijdens je periode van ziekte niet de juiste voedingsstoffen binnenkrijgt, dan kan ondervoeding optreden. Vandaar ook dat ondervoeding vaker bij ouderen optreedt, want zij krijgen meer lichamelijke klachten en zijn vaker ziek dan kinderen of volwassenen.
Ondervoeding bij ouderen
Het risico op ondervoeding is groot bij ouderen. Dit komt omdat ze lichamelijk achteruit gaan en daardoor minder bewegen en vaker ziek zijn. Wat bij ouderen ook vaak gebeurt, is dat de smaak achteruit gaat en ze minder eetlust krijgen, waardoor ze minder gaan eten of minder moeite doen om dagelijks voldoende voeding en gezond te eten. Ook bij (langdurige) ziekte kan het moeilijk zijn om ervoor te zorgen dat een ouder persoon goed blijft eten. Het gevolg is dat ze te weinig voedingsstoffen binnen krijgen en het risico op ondervoeding ontstaat.
Ondervoeding bij kinderen
Ondervoeding kan in allerlei lagen van de bevolking optreden, zo ook bij kinderen. Ondervoeding bij kinderen kan ernstige gevolgen hebben, voor de gezondheid en voor de ontwikkeling van een kind. Zeker in de groeifase en pubertijd heeft een kind veel energie nodig. Wanneer spreek je van ondervoeding bij kinderen? Het eerste signaal is dat een kind afvalt in plaats van dat hij of zij aankomt. Andere signalen kunnen zijn dat je kind erg vaak en lang moe is, nergens zin in heeft en moeite heeft om zich te concentreren. Heb je het idee dat jouw kind lijdt aan ondervoeding. Neem dan contact op met je huisarts voor verder onderzoek.
Oorzaken van ondervoeding
Ondervoeding kan meerdere oorzaken hebben. Met ouder worden kan je geur en smaak verminderen, waardoor je minder zin krijgt om te eten. Als je ouder wordt, ga je vaak minder bewegen, waardoor je minder energie nodig hebt en daardoor ook minder gaat eten. Maar ook bijvoorbeeld gebitsproblemen of een slecht zittend kunstgebit kan zorgen voor minder eten. Ziekte zorgt ervoor dat je minder goed kunt eten of minder zin hebt om te eten. Maar ook een ongezonde levensstijl kan leiden tot ondervoeding, bijvoorbeeld als iemand drugs gebruikt of veel alcohol drinkt. Daarnaast kunnen psychologische problemen, zoals depressie, angst, verdriet en dementie bijdragen aan ondervoeding. Ook het risico op uitdroging ligt op de loer, net als voldoende voeding is het belang van voldoende hydratatie bij ouderen niet te onderschatten.
Probleem van ondervoeding
Een groot probleem bij ondervoeding is dat het te laat wordt herkend en behandeld. Daarom is het ook zo belangrijk om de symptomen te leren herkennen en antwoord te weten op de vraag: ‘Wanneer spreek je van ondervoeding?’. Omdat de signalen van ondervoeding makkelijk verhuld kunnen worden, zoals het dragen van wijde kleding, kleinere porties nemen of het eten op andere momenten dan de mensen om je heen, kan het zijn dat ze te laat worden opgepikt, allereerst door familie en vrienden en vervolgens door artsen of andere zorgverleners. Bij ondervoeding is het echter belangrijk om er zo snel mogelijk bij te zijn en een behandeling te starten om langdurige problemen te voorkomen.
Gevolgen van ondervoeding
Als je langdurig minder voedingsstoffen binnen krijgt, moet je lichaam aanspraak maken op de reservevoorraden in je lichaam. Hierdoor val je af, maar verlies je ook spiermassa. Je wordt hierdoor minder stabiel, kan sneller vallen, bent sneller moe, krijgt nog minder eetlust en kan sneller ziek worden, doordat je afweersysteem minder goed werkt. Ook bij ziekte zorgt ondervoeding ervoor dat je langer erover doet om te herstellen en dat eventuele wonden ook minder snel genezen. Bovendien kan ondervoeding leiden tot minder goed werkende longen, een minder goed werkend hart en dus zelf tot de dood.
Behandelen van ondervoeding
Als er sprake is van ondervoeding, is het van belang om hier zo snel mogelijk iets aan te doen. Het belangrijkste is dat je weer voldoende en gezond gaat eten. Toch is dit vaak niet zo makkelijk als er ondervoeding is geconstateerd. Het is daarom verstandig om hulp in te roepen van een arts of andere zorgverleners. Samen met de arts wordt een behandelplan opgesteld en kan je worden doorgestuurd naar een diëtist die je helpt om weer gezond te gaan eten. In ernstige gevallen kan worden gekozen voor medische bijvoeding als tijdelijke vervanging van normale voeding. Het helpt als je in dit proces ondersteuning krijgt vanuit je familie of van vrienden.
Vergoeding van voedingsadvies
Als er ondervoeding is geconstateerd en je moet hiervoor behandeld worden, dan betekent dit dat je te maken krijgt met artsen en diëtisten. Zo wordt er bij het behandelen van ondervoeding met name aandacht besteed aan het voldoende binnenkrijgen van energie en eiwitten en dat je voldoende beweegt om je spiermassa te behouden of weer op te bouwen.
De kosten voor de behandeling door deze zorgverleners kunnen vaak vanuit de zorgverzekering worden vergoed. Wellicht wordt niet de hele behandeling vergoed, maar wel een aantal uren of een deel van de behandelkosten. De regels kunnen per zorgverzekeraar verschillen, dus het is verstandig om dit bij je eigen zorgverzekeraar na te vragen.
Wat kun je zelf doen tegen ondervoeding
Als je het vermoeden hebt dat jijzelf of iemand in je omgeving aan ondervoeding lijdt, dan is het belangrijk om zo snel mogelijk contact op te nemen met een huisarts. Maar hoe zorg je ervoor dat ondervoeding niet optreedt? Allereerst is het belangrijk dat je gezond, gevarieerd en voldoende eet. Zorg dat je op vaste tijden eet en dat je een fijne omgeving creëert om in te eten, neem bijvoorbeeld een koelbox mee met etenswaren tijdens een fietstocht of een bezoekje aan het park, zodat eten makkelijker wordt. Kies bijvoorbeeld voor maaltijden die eenvoudig klaar te maken zijn, desnoods magnetron maaltijden, zodat eten minder een last wordt. Daarnaast helpt beweging om je niet alleen fitter te voelen, maar ook om je eetlust op te wekken. Rook je? Dan kun je hier beter mee stoppen. Naast dat roken niet goed is voor je gezondheid, zorgt het voor een minder goede smaak, wat weer nadelig kan werken op je eetlust.
Aanbieding
Met het beste tafeltje voor op bed kun je een boek lezen, een mail typen of heerlijk ontbijten!Bekijk in de shop
Bij het online kopen van een tafeltje voor op bed is betrouwbaarheid, snelheid en uiteraard een goede prijs belangrijk.
Vergelijk de prijzen van onze favoriete shops die snel en vaak gratis leveren en ze meestal ook echt op voorraad hebben:
&productType=[%22buy%22]&sortBy=%22recommended%22&sortDirection=%22DESC%22" affiliate3="Bol.com" link3="https://partner.bol.com/click/click?p=2&t=url&s=1163544&f=TXL&url=https%3A%2F%2Fwww.bol.com%2Fnl%2Fnl%2Fs%2Fbedtafel%2F&name=bol.com&subid=bedtafel"] Met het beste tafeltje voor op bed kun je een boek lezen, een mail typen of heerlijk ontbijten!
Bekijk in de shop
Bij het online kopen van een tafeltje voor op bed is betrouwbaarheid, snelheid en uiteraard een goede prijs belangrijk.Vergelijk de prijzen van onze favoriete shops die snel en vaak gratis leveren en ze meestal ook echt op voorraad hebben:
&productType=[%22buy%22]&sortBy=%22recommended%22&sortDirection=%22DESC%22" affiliate3="Vitamines.com" link3="https://bdt9.net/c/?si=18542&li=1799354&wi=299889&ws=alg&dl="]
Externe bronnen:
Bekijk goede voeding voor ouderen aanbiedingen ►
